ماجرای تعمیر قبر حضرت رقیه سلام الله علیها

مرحوم آیه الله حاج میرزا هاشم خراسانی‌( متوفای سال‌1352 هجری قمری‌) در منتخب التواریخ می‌نویسد :

عالم جلیل ، شیخ محمد علی شامی که از جمله علما و محصلین نجف اشرف است به حقیر فرمود : جدّ امی بلاواسطه من ، جناب آقا سید ابراهیم دمشقی، که نسبش منتهی می‌شود به سید مرتضی علم الهدی و سن شریفش از نود افزون بوده و بسیار شریف و محترم بودند ، سه دختر داشتند و اولاد ذکور نداشتند .

شبی دختر بزرگ ایشان جناب رقیه بنت الحسین(ع) را در خواب دید که فرمود به پدرت بگو به والی بگوید میان قبر ولحد من آب افتاده ، و بدن من در اذیت است؛ بیاید و قبر و لحد مرا تعمیر کند .

دخترش به سید عرض کرد، و سید از ترس حضرت اهل تسنن به خواب ترتیب اثری ندارد . شب دوم ، دختر وسطی سید باز همین خواب را دید . به پدر گفت، و او همچنان ترتیب اثری نداد . شب سوم، دختر کوچکتر سید همین خواب را دید و به پدر گفت، ایضا ترتیب اثری ندارد . شب چهارم، خود سید، مخدره را در خواب دید که به طریق عتاب فرمودن:« چرا والی را خبردار نکردی؟!»

صبح سید نزد والی شام رفت وخوابش را برای والی شام نقل کرد. والی امر کرد علما و صلحای شام، از سنی و شیعه، بروند و غسل کنند و لباسهای نظیف در بر کنند، آنگاه به دست هر کسی قفل درب حرم مقدس باز شد[1] همان کس برود و قبر مقدس او را نبش کند و جسد مطهرش را بیرون بیاورد تا قبر مطهر را تعمیر کنند .

بزرگان و صلحای شیعه و سنی، در کمال آداب غسل نموده و لباس نظیف در بر کردند . قفل به دست هیچ یک باز نشد مگر به دست مرحوم سید ابراهیم . بعد هم که به حرم مشرف شدند، هر کس کلنگ بر قبر می‌زد کارگر نمی‌شد تا آنکه سید مزبور کلنگ را گرفت و بر زمین زد و قبر کنده شد . بعد حرم را خلوت کردند و لحد را شکافتند، دیدن بدن نازنین مخدره میان لحد قرار دارد، و کفن آن مخدره مکرمه صحیح و سالم می‌باشد، لکن آب زیادی میان لحد جمع شده است .

سید بدن شریف مخدره را از میان لحد بیرون آورده بر روی زانوی خود نهاد و سه روز همین قسم بالای زانوی خود نگه داشت و متصل گریه می‌کرد تا آنکه لحد مخدره را از بنیاد تعمیر کردند. اوقات نماز که می‌شد سید بدن مخدره را بر بالای شیء نظیفی می‌گذاشت و نماز می‌گزارد. بعد از فراغ باز بر می‌داشت و بر زانو می‌نهاد تا آنکه از تعمیر قبر و لحد فارغ شدند . سید بدن مخدره را دفن کرد و از کرامت این مخدره در این سه روز سید نه محتاج به غذا شدند و نه محتاج آب و نه محتاج به تجدید وضو . بعد که خواست مخدره را دفن کند سید دعا کرد خداوند پسری به او مرحمت فرمود مسمی به سید مصطفی.

در پایان، والی تفصیل ماجرا را به سلطان عبدالحمید عصمانی نوشت، و او هم تولیت زینیه و مرقد شریف رقیه و مرقد شریف ام کلثوم و سکینه را به سید واگذار نمود و فعالا هم آقای حاج سید عباس پسر آقا سید مصطفی پسر سید ابراهیم سابق الذکر متصدی تولیت این اماکن شریفه است .

آیه الله حاج میرزا هاشم خراسانی سپس می‌گوید : گویا این قضیه در حدود سنه هزار و دویست و هشتاد اتفاق افتاده است . [2]

مرحوم آیت‌الله سید هادی خراسانی نیز در کتاب معجزات و کرامات ماجرایی را نقل می‌کند که موید قضیه فوق است . وی می‌نویسد:

روی پشت بام خوابیده بودیم که ناگهان مار دست یکی از خویشان ما را گزید. وی مدتی مداوا کرد ولی سود نبخشید. آخر الامر جوانی به نام سید عبدالامیر نزد ما آمد و گفت : کجای دست او را مارگزیده‌است ؟ چون محل مارزدگی را به او نشان داد، بلافاصله دستی به آن موضع زد و بکلی محل درد خوب شد. سپس گفت من نه دعایی دارم و نه دوایی؛ فقط کرامتی است که از اجداد ما به ما رسیده است : هر سمی که از زنبور یا عقرب یا مار باشد اگر آب دهان یا انگشت به آن بگذاریم خوب می‌شود . جهتش نیز این است که جد ما، در شام موقعی که آب به قبر شریف حضرت رقیه افتاد جسد حضرت رقیه(ع) را سه روز روی دست گرفت تا قبر شریف را تعمیر کردند، و ازآنجا این اثر در خود واولاش نسل بعد نسل مانده است. [3]

مرقدی که داستان شگفت فوق در ارتباط با ‌آن رخ داده است، سابقه بنای ‌آن دست کم به سیصد و اند سال پیش از آن تاریخ ( یعنی حدود 4 قرن ونیم پیش از زمان حاضر) باز می‌گردد .

عبدالوهاب بن احمد شافعی مصری، مشهور به شعرانی (متوفی به سال973 ق)، در کتاب المنن ، باب دهم، نقل می‌کند:

نزدیک مسجد جامع دمشق، بقعه و مرقدی وجود دارد که به مرقد حضرت رقیه(ع) دختر امام حسین(ع) معروف است. بر روی سنگی واقع در درگاه این مرقد، چنین نوشته‌است :

هذا البیت بقعه شرفت بال النبی‌(ع) و بنت الحسین الشهید، رقیه (ع) ( این خانه مکانی است که به ورود آل پیامبر (ص) و دختر امام حسین(ع)، حضرت رقیه(ع) شرافت یافته‌است.)[4]

مرقد مطهر این دختر مظلومه، در قرون اخیر بارها تعمیر شده است، یک بار در سال 1280 هـ .ق به دست یکی از سادات محترم به نام سید مرتضی که داستان آن در بخش اول این کتاب ذکر گردیده‌است . و آخرین تعمیر آن قبل از سالهای اخیر نیز به وسیله میرزا علی اصغر خان اتابک امین السلطان صدر اعظم ایران در سال 1323 هـ. ق انجام گرفته‌ است، در مورد تعمیر اخیر، مرحوم علامه سید محسن امین عاملی متوفای 1371 هـ. ق، اشعاری سروده که بر بالای درب مرقد حضرت رقیه(ع) نقش شده‌است و از جمله آنها این دو بیت است، که خود او در اعیان الشیعه نقل می‌کند و بیت آخر، ماده تاریخ تعمیر مرقد این مظلومه است.

له‌ ذو الرتبه العلیا علی

و قد ارختها تزهو بناء

وزیر الصدر فی ایران جدد

بقبر رقیه من آل احمد

در این اواخر، به علت کثرت توجه علاقمندان خاندان اهلی بیت(ع) به قبر این دختر معصومه و کوچکی محل و گنجایش نداشتن آن برای زایرین، مرحوم مغفور حاج شیخ نصرالله خلخالی درصدد بر‌آمد که حرم مخدره را توسعه دهد و بدین منظور با کمک عده‌ای از نیکوکاران ومحبان این خاندان، خانه‌های اطراف حرم را خریداری کرد. ولی به خاطر تعصبهای جاهلانه و طمعکاریهای مغرضانه، جمعی از صاحبان خانه‌ها از تخلیه بیوت خودداری کردند. از آنجا که بنای ساختمان جدید به منظور تاسیس یک محل عبادی بود، متصدیان امر نمی‌خواستند متوسل به زور شوند، با اینکه شرعا چنین حقی را داشتند، لذا تخلیه و تخریب کامل خانه‌های اطراف چندین سال به طول انجامید و چشم علاقمندان و مشتاقان به انتظار بود تا آنکه بحمدالله در نتیجه مساعی و بذل و بخشش بی دریغ بانیان و متصدیان، که اضعاف و مضاعف قیمت استحقاقی را به صاحبان خانه‌ها پرداخت کردند، در تاریخ1364 هـ.ش برابر 1984 میلادی با حضور بعضی از مسئولین و مقامات دولتی سوریه و جمعی از علما و روحانیون رسما شروع به ساختمان شد . ضمنا برای اطمینان بیشتر از استحکام بنا مسیر رودخانه‌ای را که در داخل بنای فعلی بود هرچند قبلا تغییر داده‌ بودندف به طور کلی از ساختمان حرم بیرون بردند، و این تغییر تقریبا پنج ماه به طور انجامید. سپس شروع به پی‌ریزی بنای جدید حرم گردید.

مجموع مساحت ساختمان تقریبا 4500 متر مربع است که 600 متر مربع تقریبی از این مساحت فضای باز، و باقی زیر بناست. در قسمت جنوبی ساختمان، مسجدی به وسعت 800 متر مربع (20×40) ساخته شده‌است که وسعت حرم ورواقهایش در بنای جدید تقریبا 2600 متر مربع خواهد بود . خداوند به بانیانش جزای خیر عنایت فرماید .

[1] - احتمال دارد که این عمل والی برای تجربه صحت خواب نیز بوده است .

[2] - منتخب التواریخ، حاج میرزا هاشم خراسانی ، چاپ و انتشارات علمیه اسلامیه، ص 388 ، باب ششم.

[3] - کرامات و معجزات خراسانی ص9.

[4] - سرگذشت جانسوز حضرت رقیه(ع) ص 53 ، به نقل از معالی السبطین.

سایت اطلاع رسانی حضرت رقیه سلام الله علیها